رفوگري نياوران

قاليشويي فارسي

ابزار رفوگري

ابزار و وسايل رفوگري
در اين حرفه وسايل و ابزاري كه مورد استفاده قرار مي گيرد، تقريباً همان نتيجه وسايل بافت قالي را به ما مي دهد، و رفوگر با استفاده از اين وسايل فرش را مرمت و احيا مي كند.در اينجا به ذكر تعدادي از آنها مي پردازيم: 
شانه يادفتين (تصوير 1): شانه رفوگري در مقايسه با شانه بافت، داراي دندانه و تيغه هاي كمتري بوده و همان عمل مرتب كردن و كوبيدن گره هاي هر رج را به عهده دارد. به هنگام كاربرد اين وسيله بايستي به كم استقامت بودن تارها توجه داشت. 

قاليشويي فارسي قاليشويي در نياوران

قلاب 
از اين ابزار براي كشيدن نخ خامه از ميان تارها بهره مي گيرند و يا آنكه جهت قراردادن نخ خامه در ميان تارها كه با عمل فشار توام است، استفاده مي شود. شكل كلي آنها شبيه درفش كفشدوزي است. قلاب انواع مختلفي دارد كه مهمترين آنها عبارتست از:
قلاب پشت
وسيله اي است كه از يك ميله نازك به قطر يك ميلي متر (و يا بيشتر) و طول 8-7 سانتي متر و يك دسته چوبي مدور تشكيل شده و زائده نوك آن طوري است كه مي توان با آن نخ خامه را در محل مورد نظر قرار داده و به اصطلاح در ميان تارها كاشت. 
قلاب خواو مشهدي «قلاب خواب»
 كه زائده كوچك و ظريف نوك آن طوري است كه مي تواند نخ خامه را از ميان تارها به طرف روي فرش بكشد. كاربرد قلاب بطور كلي جهت ايجاد گره u از پشت فرش و يا تعويض گره ها و نقشها و تميز كاري پشت فرش پس از ئيندرمه مي باشد. 
چاقو
چاقوهاي مورد استفاده  دركاررفو انواع مختلفي دارد، هر كدام جهت كاري مورد استفاده قرار مي گيرند: 
چاقو «كارد بي نوك»
اين چاقو شكل دگرگون شده چاقوي بافت است و مخصوص قالي هاي گره تركي مي باشد. نام عاميانه آن كه در بازارفرش تبريز رايج است «كارد بي نوك» مي باشد، قسمت تيز اين چاقو كه در بافت مورد استفاده است در رفو كند و نابرنده است. لازم به ذكر است كه اين تنها وسيله اي است كه در رفوگري كاربرد آن همراه يك كوبه ميسر است، كوبه لوله اي فلزي است به طول حداقل 25 سانتي متر كه يك سر آن بوسيله يك تكه شيلنگ به طول ده سانتي متر پوشيده شده است. تا هنگام كوبيدن صداي زيادي ايجاد نكند. كاربرد اين وسيله بيشتر در روش دفه كاري مي باشد و نيز به هنگام بافت در مرحله رفو از آن جهت ايجاد فاصله بين و يا تنظيم رج ها استفاده مي كنند.
چاقو و چنگال
نام عاميانه ي اين وسيله «چنگال» مي باشد. اين وسيله نيز مانند كارد بي نوك دگرگون شده چاقوي بافت مي باشد و قسمت تيز آن در اينجا كند و نابرنده مي باشد. اين وسيله كاربرد بيشتري در رفوگري دارد، و مدت زمان بيشتري در دست رفوگر قرار دارد. كاربرد اين وسيله در عمليات ده كاري و بيرون كشيدن تارها و تيره هاي پاره پوسيده و نيز شكافتن گره هاي غلط بافته شده مي باشند. 
چاقوي بافت
وسيله آشناي هر قالي باف بوده و مرغوبترين نوع آن براي رفو، چاقويي است كه فاصله بين قسمت چاقو و تيز آن با قلاب نوك آن درازتر باشد، و در بافت گره هاي رفو و گذراندن القاج كلفت و نازك استفاده مي شود. 

راه هاي پيشگيري از بيدزدگي

راه هاي پيشگيري از بيدزدگي
موادي مثل نفتالين، توتون و يا كافئين از قديم براي دور كردن بيد از قالي استفاده مي شده و روش مؤثري هم بوده و هست.
براي انبار كردن فرش پس از غبارگيري بايد فرشها ضدعفوني شوند پس مقداري نفتالين خرد شده در لابه لاي فرش ريخته شود و پس از تا زدن فرش را بهتر است بجاي پيچاندن در نايلون در كاغذ پيچيده شود تا نگه داري آن راحت تر باشيد.
سپس در مكان امني دور از رطوبت و نم نگهداري شود.

قاليشويي فارسي , قاليشويي در نياوران 
بيد خوردگي:
ممكن است بيدخوردگي از روي قالي، زير قالي و پشت يا از هر دو طرف آن باشد. به طوري كه، تارها از رو يا زير مشخص و گره و پرز قالي ازبين رفته باشد.
اگر قالي با ارزش و نفيس باشد. بالاخص قاليهاي موزه اي نبايد تمام پرزهاي باقيمانده از بيدخوردگي را از قالي در آورد. بلكه همچنان برحسب اينكه بيدخوردگي از روي قالي است يا پشت آنها را مرتب كرد ولي در قاليهاي معمولي چه بيدخوردگي از رو يا از زير باشد ابتدا خامه را با قلاب از قالي درآورده، محوطه بيدخورده را از پرز قالي تميز و كار مرمت را انجام مي دهند.
وسايلي كه در بيدخوردگي مورد استفاده قرار مي گيرد و قلاب پشت و خامه¬هاي مناسب قالي از لحاظ رنگ و جنس مي باشد.

ابزار و وسايل رفوگري 1

ابزار و وسايل رفوگري
در اين حرفه وسايل و ابزاري كه مورد استفاده قرار مي گيرد، تقريباً همان نتيجه وسايل بافت قالي را به ما مي دهد، و رفوگر با استفاده از اين وسايل فرش را مرمت و احيا مي كند.در اينجا به ذكر تعدادي از آنها مي پردازيم: 
شانه يادفتين (تصوير 1): شانه رفوگري در مقايسه با شانه بافت، داراي دندانه و تيغه هاي كمتري بوده و همان عمل مرتب كردن و كوبيدن گره هاي هر رج را به عهده دارد. به هنگام كاربرد اين وسيله بايستي به كم استقامت بودن تارها توجه داشت. 

قاليشويي فارسي قاليشويي در نياوران

قلاب 
از اين ابزار براي كشيدن نخ خامه از ميان تارها بهره مي گيرند و يا آنكه جهت قراردادن نخ خامه در ميان تارها كه با عمل فشار توام است، استفاده مي شود. شكل كلي آنها شبيه درفش كفشدوزي است. قلاب انواع مختلفي دارد كه مهمترين آنها عبارتست از:
قلاب پشت
وسيله اي است كه از يك ميله نازك به قطر يك ميلي متر (و يا بيشتر) و طول 8-7 سانتي متر و يك دسته چوبي مدور تشكيل شده و زائده نوك آن طوري است كه مي توان با آن نخ خامه را در محل مورد نظر قرار داده و به اصطلاح در ميان تارها كاشت. 
قلاب خواو مشهدي «قلاب خواب»
 كه زائده كوچك و ظريف نوك آن طوري است كه مي تواند نخ خامه را از ميان تارها به طرف روي فرش بكشد. كاربرد قلاب بطور كلي جهت ايجاد گره u از پشت فرش و يا تعويض گره ها و نقشها و تميز كاري پشت فرش پس از ئيندرمه مي باشد. 
چاقو
چاقوهاي مورد استفاده  دركاررفو انواع مختلفي دارد، هر كدام جهت كاري مورد استفاده قرار مي گيرند: 
چاقو «كارد بي نوك»
اين چاقو شكل دگرگون شده چاقوي بافت است و مخصوص قالي هاي گره تركي مي باشد. نام عاميانه آن كه در بازارفرش تبريز رايج است «كارد بي نوك» مي باشد، قسمت تيز اين چاقو كه در بافت مورد استفاده است در رفو كند و نابرنده است. لازم به ذكر است كه اين تنها وسيله اي است كه در رفوگري كاربرد آن همراه يك كوبه ميسر است، كوبه لوله اي فلزي است به طول حداقل 25 سانتي متر كه يك سر آن بوسيله يك تكه شيلنگ به طول ده سانتي متر پوشيده شده است. تا هنگام كوبيدن صداي زيادي ايجاد نكند. كاربرد اين وسيله بيشتر در روش دفه كاري مي باشد و نيز به هنگام بافت در مرحله رفو از آن جهت ايجاد فاصله بين و يا تنظيم رج ها استفاده مي كنند.
چاقو و چنگال
نام عاميانه ي اين وسيله «چنگال» مي باشد. اين وسيله نيز مانند كارد بي نوك دگرگون شده چاقوي بافت مي باشد و قسمت تيز آن در اينجا كند و نابرنده مي باشد. اين وسيله كاربرد بيشتري در رفوگري دارد، و مدت زمان بيشتري در دست رفوگر قرار دارد. كاربرد اين وسيله در عمليات ده كاري و بيرون كشيدن تارها و تيره هاي پاره پوسيده و نيز شكافتن گره هاي غلط بافته شده مي باشند. 
چاقوي بافت
وسيله آشناي هر قالي باف بوده و مرغوبترين نوع آن براي رفو، چاقويي است كه فاصله بين قسمت چاقو و تيز آن با قلاب نوك آن درازتر باشد، و در بافت گره هاي رفو و گذراندن القاج كلفت و نازك استفاده مي شود.